Samengevat: De HvA wil als kennisinstelling impact netwerken bouwen om optimaal te kunnen bijdragen aan het succesvol aangaan van de grote mondiale uitdagingen van deze tijd.
De mensheid bevindt zich in een existentiële crisis, gekenmerkt door ongekend grote en urgente uitdagingen. Denk aan de opwarming, de afbreuk van biodiversiteit, de ondermijning van democratieën en de extreme mondiale schuldenlast. De uitdagingen zijn de gevolgen van de werking van systemen (denk aan het op fossiele brandstof gebaseerde oude energiesysteem) en vragen daarom om systeemtransitie (in dit voorbeeld: naar een systeem op basis van hernieuwbare energie).
De uitdagingen zijn zo groot omdat dominante partijen in het oude systeem hun macht ontlenen aan dat oude systeem en die macht niet graag opgeven. Systeemtransitie vraagt daarom veel creativiteit en kracht. Die kan komen van individuen met visie en moed binnen de oude systemen en van vernieuwende partijen van buiten de systemen (disruptors, niche innovators). Grote vernieuwingskracht kan ontstaan als representanten van deze twee ‘groepen’ in netwerken samenwerken. Dit soort netwerken zijn vanwege hun gedrevenheid, interdisciplinariteit en multi stakeholder vertegenwoordiging in potentie geëquipeerd voor systeeminterventies met substantiële positieve impact in relatie tot genoemde uitdagingen. Daarom spreken we van ‘impact netwerken’.
Kennisinstellingen kunnen rond de uitdagingen met name een betekenisvolle rol spelen door in impact netwerken te participeren, door impact netwerken te initiëren en door kennis over de werking van impact netwerken te expliciteren en delen. We vatten dit samen met ‘impact netwerken bouwen’.
De mondiale uitdagingen manifesteren zich in steden als ‘wicked problems’; complexe, context-bepaalde en moeilijk te doorgronden problemen (denk aan de Amsterdamse energietransitie). Door te participeren en leren in lokale impact netwerken (in Amsterdam, de MRA) kan een kennisinstelling als de HvA relatief eenvoudig waarde creëren ten behoeve van impact netwerken op hogere schaalniveaus.
Netwerken van de HvA zijn onder meer gericht op een voor het onderwijs en onderzoek relevant specifieke transitie of thema (bijv. digitalisering en duurzaamheid) of op geografisch georiënteerde kennisvragen (bijv. die van de Wibaut- en Weesperstraat of die van innovatie-districten in de MRA binnen de Knowledge Mile en Campus Amsterdam).
De vorm die de netwerken naar verloop van tijd aan hebben genomen varieert. Zo hebben ze geresulteerd in of bijgedragen aan nieuw onderwijs (bijv. de Digital Society School of de Master Digital Design), een bedrijveninvesteringszone (bijv. de Stichting Knowledge Mile Bedrijveninvesteringszone) en in labs (bijv. het Citizen Data Lab). Ook kunnen initiatieven ophouden te bestaan. Bijvoorbeeld als de thematische urgentie is verdwenen, de initiële kennisvraag elders al wordt beantwoord of er geen passende financierings- of organisatorische vorm met bijbehorend eigenaarschap wordt gevonden. De facto functioneert ACIN als een kraamkamer (‘incubator’) voor initiatieven waarmee onderwijs en onderzoek zichzelf kunnen vernieuwen.
Het Amsterdam Creative Industries Network (ACIN) is opgericht in 2014. In deze periode heeft dit Centre of Expertise voor de Creatieve Industrie en Digitale Technologie aanzienlijke ervaring opgedaan in het initiëren, creëren en faciliteren van publiek private samenwerkingen in de Metropoolregio Amsterdam (MRA).
De resultaten van de door ACIN gestarte partnerships zijn tijdelijke en semi-permanente kennisnetwerken die kennisinstellingen onderling (HvA, AHK, Inholland, Gerrit Rietveld Academie) en intern (faculteiten, opleidingen, lectoraten), op verschillende niveaus hebben verbonden met externe partners.
Wat opvalt is dat ACIN als ‘Centre of Expertise’ de vorm aan heeft genomen van een ‘Network of Expertise’ c.q. van een creator van deze ‘Networks of Expertise’. Een vorm die in deze tijdsperiode en binnen de complexe bestuurlijke en organisatorische realiteit waarin wordt geopereerd, het meest geschikt blijkt om vernieuwing te faciliteren die nodig is voor transitievraagstukken waarvoor de maatschappij gesteld staat. Dit heeft de naam Impact Networks gekregen.
Lees meer over: